Kayıtlı değilsiniz. Buraya tıklayarak ücretsiz kayıt olabilirsiniz.
Giris
Hala hesabınız yok mu? Hemen açabilirsiniz. Kayıtlı bir kullanıcı olarak tema yönetici, yorum ayarları ve isminizle yorum gönderme gibi avantajlara sahip olacaksınız.
Fren hidrolikleri yılda bir kere değiştirilmelidir. Normalde biraz dikkatle, çok zor olmayan bu işlemi kendiniz de yapabilirsiniz.
Kendi araştırmalarımı ve deneyimimi sizinle paylaşmak istedim. Öncelikle fren hidroliği konusunda derlediğim bilgileri verecek daha sonra da 98 model BMW F650’yi temel alarak değişim işini nasıl yapabileceğinizi anlatmaya çalışacağım. Temelde sistem aynı olduğu için bir çok motosiklet tipine uyarlanabilir bilgiler olacağını umuyorum.
Clymer F650 Manual, www.f650.com ve diğer internet kaynaklarından derlediğim bilgilerde herhangi bir yanlışlık varsa lütfen düzeltin. Eklemeler/öneriler için de şimdiden teşekkürler.
Öncelikle fren hidrolik sıvısı/yağı nedir ona bakalım:
Motorsikletlerimizin ve daha genel olarak otomobillerin fren sistemleri hidrolik prensiplerine göre çalışır. Sıkıştırılamayan bir sıvı ile dolu olan kapalı sisteme bir tarafından basınç uygularsanız (fren elciği yada fren pedalı) diğer uçtaki pistonda güç elde edersiniz. Bu güç de fren balatalarını fren disklerine yada kampanalara bastırarak yavaşlamanızı sağlar. Bu sırada açığa çıkan ısının bir kısmı metal aksam vasıtası ile fren sıvısına aktarılarak onun da ısınmasına sebep olur.
Fren hidrolik sıvısının/yağının tiplerine gelince, kimyasal olarak 2’ye ayrılır:
1. Silikon temelli yağlar (DOT 5):
a. Silikon içerir
b. Boyaya zarar vermez
c. Daha fazla sıkıştırılabilir olduğu için frenlerde süngerimsi bir his oluşturur.
d. Suyla karışmaz dolayısı ile fren sisteminde su/yağ/su/yağ şeklinde bir durum oluşur. (Zararı konusuna daha sonra geleceğiz)
2. Polyglycol Ether temelli yağlar (DOT 3, DOT 4, DOT 5.1):
a. Boyalı ve plastik yüzeylere ciddi şekilde zarar verir. Kullanırken son derece dikkatli olunmalıdır. Aynı şekilde deri ve gözler ile teması kesinlikle önlenmelidir. Temas durumunda hemen çok bol su ile yıkanmalıdır.
b. Su ile karışabilir.
c. Silikon temelli sıvılar gibi frenlerde süngersi bir hisse yolaçmaz.
- Peki bu DOT nedir?
Department of Transportation (Ulaştırma Birimi) kelimelerinin kısaltmasından oluşturulmuş bir Amerikan standardını belirtir. DOT sayıları fren sıvılarının KURU ve ISLAK kaynama derecelerine göre belirlenir.
Fren sıvısının kaynama derecesi DOT tipine ve içindeki su miktarına bağlı olarak değişir. Fren sıvısı havanın içindeki nemi çeker. İşte bu yüzden fren sıvılarını kullandıktan sonra kutunun kapağını hemen sıkıca kapatmanız gerekir. En sağlıklısı küçük ambalajlarda alıp ihtiyaç kadarını kullanıp kalanını uygun şekilde yok etmektir.
- Fren sıvısının içine su karışması neden zararlı?
Fren sıvılarının kaynama derecelerine göre sınıflandırıldığını söylemiştik. Sıvıya karışan su sıvının kaynama derecesini düşürerek frenlerin daha çabuk işe yaramaz hale gelmesine sebep olur. Kaynama sonucu ortaya çıkan buhar basınç uygulandığında sıkıştırılabileceği için pedala yada elciğe uygulanan basınç, kaliperdeki pistona iletilemeyecek, dolayısı ile frenleriniz tutmayacaktır.
- DOT 3-4-5-5.1 karşılaştırması
DOT dereceleri ıslak ve kuru kaynama derecelerini belirtir. Kuru kaynama derecesi, içinde su olmayan sistemde sıvının kaynayacağı, dolayısı ile frenlerin işe yaramaz hale geleceği sıcaklığı, ıslak kaynama derecesi ise içinde %3 su bulunan sıvının kaynama derecesini göstermektedir.
Görüldüğü gibi %3 su bile sıvının kaynama derecesini ciddi oranda etkilemektedir. Aynı zamanda sisteme giren su fren sistemi içindeki metal parçalarda da paslanmaya sebep olacaktır.
- Sisteme su girmesini engellemek için neler yapılabilir?
• Fren hidrolik rezervuarlarının kapaklarını sıkı bir şekilde kapalı tutun ve açmak zorunda kaldığınızda yada sıvıyı doldurduktan/tamamladıktan sonra hemen kapatın.
• Yılda bir kere mutlaka fren hidrolik sıvısını değiştirin
• Yıllık fren sıvısı değişiminde yeni ve kapalı bir ambalajdaki sıvıyı kullanın ve kalanını saklayıp tekrar kullanmaktan kaçının.
- Dikkat edilmesi gereken diğer noktalar
• Motosikletinizde yada aracınızda mutlaka kullanım kılavuzunda belirtilen tipte fren hidrolik sıvısı kullanın.
• Fren sistemindeki lastik parçalara ve contalara zarar verebileceği için eğer kullanım kılavuzunda özellikle belirtilmemişse silikon bazlı yağ kullanmaktan kaçının.
• DOT 3, DOT 4 ve DOT 5.1 tipindeki yağların motorunuzun boyalı ve plastik aksamı ile, deri ve gözünüze temasından özellikle kaçının. Sıçramaması ve dökülmemesi için azami dikkat gösterin.
• Fren hidroliği ile çalışırken eldiven ve koruyucu gözlük kullanmayı unutmayın.
İkinci bölümde fren hidroliği nasıl değiştirilir onu anlatmaya çalışacağım.
Sevgiler. _________________ Serkan Dilver
532 4336965
---------------------------------------------------
"Hızlı gidip birini değil, yavaş gidip hepsini..."
Yamaha, fren hidrolik yağının 2 yılda bir değiştirilmesini önerir.
Ayrıca fren hidrolik hortumlarının her periyodik bakımda kontrol edilmesini ve her 4yılda bir durumuna bakılmaksızın değiştirilmesini önerir. _________________ Herkezin bittiği yerde başlayan...
ÇALIŞMADAN, YORULMADAN, ÜRETMEDEN
RAHAT YAŞAMAK İSTEYEN TOPLUMLAR
ÖNCE HAYSİYETLERİNİ,SONRA
HÜRRİYETLERİNİ VE
DAHA SONRA DA İSTİKLAL VE İSTİKBALLERİNİ KAYBEDERLER...
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Pts Şub 20, 2006 6:59 pm Mesaj konusu:
devamını da ben getireyim öyleyse...
Tüm hidrolik ve hava sistemiyle çalışan fren sistemlerinde westinghouse sistemi bulunmaktadır. Westinghouse binek araçlarda motor kaputunun sol arka kısmındadır. İlk bakışta bu silindirik ve önünden körüklu bir çubuk ile çıkmış bu malzeme direksiyon miline bağlı gibi gözükse de asıl görevi fren pedalından gelen basıncı, içersinde bulunan hava körüğü sayesinde fren hidroliğini sıkıştırmaktır. Peki sadece bununla mı kalıyor? Elbette hayır. Fren hidroliği westinghouse dan aldığı baskıyı çoğu zaman çelik çubuk borular (modifiye ve yüksek performanslı araçlarda titanyum alaşımlı su çeliği karışımlı borular kullanılır) vasıtasıyla fren balataları üzerindeki pistonlara iletirler. Westinghouse dan gelen basınç hiç güç kaybetmeden fren pistonlarına iletilerek doğru frenlemenin yapılması sağlanır, fren pedalına ne kadar basınç uygulanırsa aynen fren pistonlarına , baskıyı alarak 2 yana veya dıştan içe olarak fren balatalırana iletir. İşte bu iletim esnasında baskıya mağruz kalan hidrolik yağı sıkışarak ısı açığa çıkarır, ısınan hidrolikte zamanla motor yağlarımız gibi seyrelmeye, özelliğini kaybetmeye ve çelik hotumlardan gelen nem ile özelliğini yitirmeye başlar.
Fren hidroliği değiştirmek basit bir işlemmiş gibi görünse de aslında çok titiz ve dikatli yapılmadığı takdirde kesinlikle ciddi kazalara sebebep olacaktır. İlk olarak şunu bilmeliyiz, fren hidroliği 2 kişi olmadan KESİNLİKLE değiştirilmez.
İlk olarak bir kişi elinde uygun anahtarıyla önce arka teker yanındaki pistonun önünde bulunan (her araçta hemen hemen aynıdır 8lik veya 6lık yıldız anahtar) tapaya anahtarını yerlestirerek hafifçe gevşetir , hidrolik damlamaya (aman birden açmayın hidrolik içeride sıkışmış halde olacağından birkaç metreye fışkıracaktır) başlayıncaya kadar gevşetir.Yavaşça gevşetmeye devam edilir ve hidroliğin akmasına izin verilir (bu sırada küçük bir kap bulundurulmalı , hidroliğin oraya akası sağlanmalıdır) hidrolik akışı yavaşladığında tapa sıkılmaz hafif boş bırakılır (tapanın ucu tabiri caizse çük şeklindedir gevşediğinde oradan akar sıkıldığında damlatmaz, komple sokülmez) ve fren pompalanmaya başlanır. Her pompa yapılışında hidrolik kutusundan boruya doğru basınç yapar ve açık tapadan akmaya başlar, şiddetli olarak pompalarsanız fışkıracaktır dikkat, arkadaki arkadaş zamanında kıllık yaptıysa intikam için en uygun zamandır
Hidrolik tamamen boşalıncaya kadar bu işlem uygulanır ve tapa hafifçe sıkıştırılır.
Şimdi geldik dananın kuyruğunaaaa
Hidrolik yağı seledeki arkadaş tarafından fren hidrolik kutusuna ağzına kadar doldurulur ve kapak sıkıca kapatılır. fren pompalanır, sıkıştığında arka tapa açılır , biriken hava ve bir kısım köpüklü hidrolik gelir. Tapa kapatılır , tekrar pompalanır sıkıştığında yine tapa açılır.Bu işlemi 3/4 kez yaptıktan sonra fren pompalanırken iyice şişmiş ve yukarıda kalmış pedal basılı tutulurken (pedal yukarıdan aşağı inene kadar baskı bitmemeli, baskı bittiğinde pedal boşa bırakılmamalı ve tapa sıkıştırılmadan pedal boşaltılmamalıdır) tapa aniden açılır ve hidroliğin fışkırması gözlenir, eğer köpüklenme yok ise 4/5 kez daha yapılarak tapa sıkıştırılır. Eksilen fren hidrolik kutusuna tekrar hidrolik yağı seviyesine kadar konur.Pedal pompalanmaya başlanır , pedal basılı ve tapa hafifçe açılarak hidroliğin basıncı ve köpüksüz olduğu görüldüğünde tapa iyice sıkıştırılır.
Ön frenler içinde yukarıdaki şekilde işlem uygulanarak, üslübü veya bez ile tüm kaliperler temizlenmeli, lastiklere sıçramışsa su ile yıkanmalıdır.Balatalar bulaştıysa suyla yıkanmalı ve balatanın kuruması beklenmelidir.
Test için kısa mesafelerde ani frenler yapılır. Hidrolik yeni değiştiğinden frenlerde sertlik hissedilecektir bu normaldir.Fren pedalınızın ayarı biraz yukarıda kalabilir ayarlatma isteyebilir, yine ön fren yukarıda kavrayacağından ayarını yapmalı ve frenlemelerde buna dikkat etmelisiniz.
SSS (Sıkça Sorulan Sorular)
1) Hidrolik tapasını açtınız ve yağ gelmiyor?
Kimi tapaların uç kısmında plastik içe giren (Klasik tükenmez kalemlerin arka kısmındakiler gibi, hani hep tırnağımızla ya da dişimizle çıkartmaya uğraştığımız yediğimiz kısmı ) bir tapacık bulunur, bunun çıkartılması gerekir. Tapa yok ise pislikten tıkanmıştır, tapa komple sökülmeli bir kürdan vasıtası ile tapanın içinden dışına doğru (AMAN DIŞTAN İÇE DEĞİL PİSLİK BORADA KALIR) pislik atılır.
2) Ne yapsamda sertliği eskisi gibi hissetmiyorum?
Hidrolik depo kapağı kapatılmamıştır, basınçla birlikte tapa yerine kapaktan basınç çıkacaktır, kapağı hemen sıkıca kapatın.
3) Pedala pompalama yapıyorum ve tıssss diye bir ses geliyor?
Tapa sıkıca kapatılmış olsa da kapağın altındaki conta eskimiş veya katlanmış olabilir, contasını yenileyin.
4)Sürekli köpük geliyor bu vanadan yavvv?
Tapayı adam gibi sıkıştır hocam , kız gibi okşama allasen
5)Yav bu benim pompalayıcı adam gibi pompalayamıyo, koordine olmak lazım neetsek???
Pompalaaa diye bağarın , şiştimiii diye sorun, bassss ama bırakmaaa deyin ve tapayı açın, yağ boşaldıktan sonra tapayı kapatın ve bıraaak diye bağarın.
Aman diyim bunu halka açık mekanlarda uygulamayın o üste siz aşağıda yanlış anlaşılır vallaha
6)Abi biz hidrolik koyuyoz o eksiltiyooo?
Önüne bak hocam önüneee , tapayı sıkıştırmamışın.
Tüm bu bilgiler şahsımın tecrübeleri olup, sizlerle paylaşmak, püf noktalarını anlatmak niteliğindedir. Şahsi fikrim, ülkemiz koşullarında her yıl hidrolik yağının değiştirilmesidir, yüksek klm yapan arkadaşların ise 40/50binde bir değiştirmeleri yönünde olacaktır.
Her insan gibi benimde eksiklerim vardır, yukarıda yazdıklarıma ek, eksik vs varsa lütfen tamamlayınız. Yarımcı olabildiysem ne mutlu bana...
Sevgiler, _________________ "Keyifler değildir yaşamı değerli yapan. Yaşamdır, keyif almayı değerli
kılan"
Kayıt: Apr 06, 2005 Mesajlar: 112 Nerden: Istanbul
Tarih: Pts Şub 20, 2006 7:31 pm Mesaj konusu:
ERDOGANKESGIN hocam ne desem boş Benim anlatım seninkinin yanında kupkuru kaldı aha bak çatlayıp dökülmeye başladı.
Benim izlediğim prosedürde hidroliği tamamen boşaltmadan alttan temiz hidrolik gelene kadar üstten ekleyerek yapılıyor. Senin bahsettiğin gibi de yapılır ama o durumda havasını almak daha zor olacaktır sanırım. Neyse ben de yazayım, uyguamak isteyenler hangisi kolayına gelirse onu uygulasın.
Ama bak yazmaya utandım şimdi ya! Ben yazsam, sana versem sen biraz süslesen hocam, olmayacak şimdi benimki
Sevgiler _________________ Serkan Dilver
532 4336965
---------------------------------------------------
"Hızlı gidip birini değil, yavaş gidip hepsini..."
Kayıt: Apr 06, 2005 Mesajlar: 112 Nerden: Istanbul
Tarih: Pts Şub 20, 2006 8:08 pm Mesaj konusu:
Merhaba Mehmet,
ERDOGANKESGIN'in yöntem de benim yöntem de aslında hidroliğin doldurulması süresi açısından pek farklı değil. Benim F650'de her bir fren için yaklaşık 4-5 dk alan bir işlemdi. Yalnız Erdoğan'ın dediği gibi kesinlikle 2 kişi olması gerekiyor. O kadar kısa bir sürede pek sorun çıkacağını sanmıyorum nem açısından.
Sevgiler. _________________ Serkan Dilver
532 4336965
---------------------------------------------------
"Hızlı gidip birini değil, yavaş gidip hepsini..."
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Pts Şub 20, 2006 8:22 pm Mesaj konusu:
mkelleci demiş ki:
serkand bende ERDOGANKESGIN'e senin sistemi soracaktım.
Bu üstten takviye alttan tahliye süresi uzarsa hidroliğin nemden etkilenme olayı nasıl olacak?
Şimdi ikinizede soruyorum.
Şimdi, amaç eski hidrolikten arınmak, bu sebeple iş 5 dak yerine 15 dak sürecek ama tüm eski hidrolikten arınmış olacaksınız , ayrıca bir kaç kez de temiz hidroliği dışarıya attığımız için içerdeki nemi de atmış olacağız. Temiz hidrolik ile hem borudaki nem atılıyor hem de boruların korozyona uğraması engelleniyor.
Sevgiler... _________________ "Keyifler değildir yaşamı değerli yapan. Yaşamdır, keyif almayı değerli
kılan"
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Pts Şub 20, 2006 8:27 pm Mesaj konusu:
serkand demiş ki:
ERDOGANKESGIN hocam ne desem boş Benim anlatım seninkinin yanında kupkuru kaldı aha bak çatlayıp dökülmeye başladı.
Benim izlediğim prosedürde hidroliği tamamen boşaltmadan alttan temiz hidrolik gelene kadar üstten ekleyerek yapılıyor. Senin bahsettiğin gibi de yapılır ama o durumda havasını almak daha zor olacaktır sanırım. Neyse ben de yazayım, uyguamak isteyenler hangisi kolayına gelirse onu uygulasın.
Ama bak yazmaya utandım şimdi ya! Ben yazsam, sana versem sen biraz süslesen hocam, olmayacak şimdi benimki
Sevgiler
bilgi her zaman değerlidir, benimki iyi , senin ki kuru asla olamaz
Evet asl olan hidroliği değiştirmek ama önemli olan hem hidroliği değiştirmek hem nemi atmak hemde boru içersindeki korozyonu önlemek.Havayı almak dediğin gibi biraz zorlaşıyor ama 10dak gibi kısa bir zaman uzuyor
eee abicim motora biniyonuz len katlanacaksınız, 10dak neymiş, bütün gece oturup yapılcek höööyttt
pek de güzel olur çok da güzel olur hocam yaz yaz, bilgilenelim dimi ama
Sevgiler... _________________ "Keyifler değildir yaşamı değerli yapan. Yaşamdır, keyif almayı değerli
kılan"
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Pts Şub 20, 2006 8:31 pm Mesaj konusu:
Haa bu arada arkadaşlaaarrrr...
bu hidrolik denen yağ bizim gibi bulut görünce nem kapmaz korkmayın
Öyle 1 dak kapak açık olsada olur korkmayın, ama biraları alıpta başına oturusanız vay haline güzelim DOT (ya nerden bulmuşlar abicim bu lafı aklıma başka şey geliyo ) un vay haline...
Yaw 2 bira yuvarlarız, baktık açık kalmış, hadi baştan , aman motor devrilmesin
Sevgiler... _________________ "Keyifler değildir yaşamı değerli yapan. Yaşamdır, keyif almayı değerli
kılan"
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Sal Şub 21, 2006 7:26 am Mesaj konusu:
mkelleci demiş ki:
Yukarıdan takviye aşağıdan tahliye içinde gene iki kişi gerekmiyormu?
Bu işlem yapıldığında hava alma işlemi 3-4 yerine 1-2 defa yapılsa hortumlar da temizlenmiş olmazmı?
serkand bak yaz geliyor, yağ ve filitre değiştirmeyi öğrendik, şuraya ikide resim ilave et bakalım güzelce yapalım şu işi.
serkand fren kaliperlerinin sökülüp temizlenmesinide şu başlığa ilave etsen.
serkand, ERDOGANKESGIN bukadar tarifden sonra beceremezsem çağırırım haa
Eyvallah kardeşim, becerememek ne kelime, ben yapacağım gel beraber yapalım de hemen geleyim.
İşten ve yemekten kaçmam (dayak dahil ).
Sevgiler...
0533 668 65 90 aha da numaram ara istediğin zaman. _________________ "Keyifler değildir yaşamı değerli yapan. Yaşamdır, keyif almayı değerli
kılan"
Kayıt: Apr 06, 2005 Mesajlar: 112 Nerden: Istanbul
Tarih: Sal Şub 21, 2006 7:37 am Mesaj konusu:
Valla benm numaram zaten her mesajın altında yazıyor.
Bugün içinde hidrolik değişimini resimli yazmaya çalışacağım.
Sevgiler. _________________ Serkan Dilver
532 4336965
---------------------------------------------------
"Hızlı gidip birini değil, yavaş gidip hepsini..."
Kayıt: Nov 13, 2005 Mesajlar: 121 Nerden: İSTANBUL
Tarih: Sal Şub 21, 2006 9:53 am Mesaj konusu:
serkand demiş ki:
Valla benm numaram zaten her mesajın altında yazıyor.
Bugün içinde hidrolik değişimini resimli yazmaya çalışacağım.
Sevgiler.
abi elini çabuk tut yaw sonra hepsini ben yazmak zorunda kalıyorum ama
Şaka bir tarafa da hep beraber toplanalım da , 8/10 motor bir arada hepiciğini yapalım olsun bitsin anasını satiiim.
Arkadaşlaaaaaaar! aranızda fren hidroliğini değiştirmeyi bilmeyen var mııııı????
Yok mu?
Hadi gelin havalarda güzelken bir tarih ve yer belirleyip şu eski hidroliklerden kurtulalım.
Diğer resimler için biraz bekleteceğim, notebook'da mouse olmadan çizmek zor oluyor! _________________ Serkan Dilver
532 4336965
---------------------------------------------------
"Hızlı gidip birini değil, yavaş gidip hepsini..."
Bu forumda yeni konular açamazsınız Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz Bu forumdaki mesajlarınızı değiştiremezsiniz Bu forumdaki mesajlarınızı silemezsiniz Bu forumdaki anketlerde oy kullanamazsınız
Yardım
Arama
Kullanıcı Grupları
Profil
Özel mesajlarınızı kontrol etmek için giriş yapın
Giriş
Yamaha motosiklet kullanan arkadaşlara:
Benim anlatım seninkinin yanında kupkuru kaldı aha bak çatlayıp dökülmeye başladı.
