medeniyet..

[kanarya]

[kanarya]

sanat:

15. yüzyıl, Tük edebiyatının çeşitli alanlarda çok önemli gelişmeler gösterdiği bir dönemdir. Divan edebiyatı, bu dönemde Şeyhi, Ahmet Paşa, Necati gibi büyük şairlerle Anadolu’da kuruluşu-nu tamamlamıştır. Orta Asya’da gelişen Klâsik Çağatay edebiyatı ise eşsiz şair Ali Şir Nevâî ile en yüksek aşamasına varmıştır. Bir başka gelişme ise, bu yüzyılın ortalarında “Dede Korkut Hikâyeleri”nin yazıya geçiril-mesidir. 13. ve 14. yüzyıllarda başlayan İran edebi-yatının ünlü şairlerinin ( Nizâmi, Selman, Sadi, Hafız, F. Attar, Senâi… ) Türk şairleri üzerindeki etkisi bu yüzyılda da devam etmiştir.

ŞEYHİ (1375-1431):

15.yılın ünlü şairlerindendir. Kütahya’da yetiş-miştir. İran’da tahsil gördüğü bilinir. İran şiirin-den pek fazla etkilenmiştir. Bir divanı vardır.

“Harname” adlı 126 beyitlik satirik-mizahi mesnevisi meşhurdur. Büyükçe bir fabldır. Şair, bir taraftan bütün yaratılmışlar özellikle insanlar arsındaki eşitsizlikleri ve haksızlık gibi görünen sosyal farklılıkları tenkit eder. Öbür taraftan da yeteneğinin sınırlarını unutarak aşırı isteklerle ortaya atılıp nizamı bozan, haklı isteklerini başkalarına haksızlık haline getiren tiplerin durumunu hicveder.

Hüsrev ü Şîrin : İran şairi Nizami’nin Hüsrev ü Şirin adlı mesnevisini Türkçeye çevirmiştir. Bu çeviri Türkçedeki en iyi Hüsrev ü Şirin hikayesi olarak bilinir.

AHMET PAŞA (15. yüzyıl):

Divan şiirinin kuruluş döneminin en büyük şairi sayılır. 16. yüzyıl şairlerini etkilemiştir. Ünü İran’a, Türkistan’a kadar yayılmıştır. Önemli eseri “Divan”ıdır.

NECAİ BEY (15. yüzyıl):

Kuruluş döneminin Ahmet Paşa kadar ünlü şairidir. Divan şiirine milli zevkleri ve yerli söyleyişleri katmıştır. Önemli eseri “Divan”ıdır.

ALİ ŞİR NEVÂÎ (15. yüzyıl):

Anadolu dışında, Çağatay sahasında eser vermiş din dışı Divan şairidir. Platonik ve romantik bir aşk anlayışı vardır. Lirik ve canlı bir anlatıma sahiptir. Şiirlerinde dini-tasavvufi temaları da olgun bir samimiyetle kullanır.

Muhakemetü’l-Lügateyn’in yazarı Ali Şir Nevai, aynı zamanda Türkçenin en büyük şairlerinden kabul edilir. Orta Asya’da (Herat’ta) yetişmiş olmasına rağmen Osmanlı topraklarında ve bütün Türk yurtlarında da tanınmış ve sevilmiştir. Çağatay Türkçesiyle yazdığı şiirlerini dört divanda toplamıştır.

Hamse (beş mesnevi) Hayretü’l- Ebrâr, Leylâ vü Mecnûn, Sedd-i İskenderî, Ferhad ü Şîrin, Seb’â-yı Seyyâre.

Mecalisü’n-Nefais Türk Edebiyatı’nda ilk şuara tezkiresi olarak önemlidir.

Mizanü’l-Evzan Aruz ölçüsü ile ilgili inceleme eseri olan bu eser, yüzyıllarca medreselerde okunmuştur.

Muhakemetü’l-Lügateyn Türkçenin Farsçadan üstün bir dil olduğunu göstermek amacıyla yazılmış bir eserdir

SÜLEYMAN ÇELEBİ (?-1422)

Aslında bir din adamıdır. 1409’da Bursa’da yazdığı Vesiletü’n-Necat adlı mesnevisi ile tanınmıştır.

Vesiletü’n-Necat : Halk arasında “Mevlid” olarak tanınan bu eser, Hz. Muhammed’in hayatını destanımsı biçimde anlatarak Hz. Muhammed’in diğer peygamberlerden üstün olduğunu kanıtlamak amacıyla yazılmıştır. Süleyman Çelebi’nin bilinen başka eseri yoktur.

HACI BAYRAM VELİ (1352-1430)



Ankara’da tarikat kurmuş bir bilgin ve şairdir. İlahi ve şathiye tarzı birkaç şiiri günümüze kadar ulaşmıştır. Sade ve coşkun bir dili vardır. Hece ölçüsü yanında aruzu da kullanmıştır.

EŞREFOĞLU (1353-1469)

Bursa, Ankara, Suriye gibi yerleri dolaştıktan sonra İznik’te bir tekke ve tarikat kurmuş, Hacı Bayram Veli’nin etkisinde bir tasavvufçudur. Bir divan oluşturan şiirlerinden bir bölümü aruzla bir bölümü ise sade halk diliyle ve dörtlükler halin-de yazılmıştır. Müzekki’n-Nüfus adlı düzyazılı, tasavvufla ilgili bir eseri vardır.

KAYGUSUZ ABDAL (15. Yüzyıl )

Asıl adı Alaaddin Gaybi’dir. “ Sarayi” adını da kullanmıştır. Efsaneye göre Alanya Beyi’nin oğlu iken tasavvufu tercih etmiştir. Şiirlerinde Yunus Emre etkisi sezilir. Hece ölçüsüyle ve sade bir dille ilahiler, nefesler ve şathiyeler ilginçtir. Aruzla da yazdığı şiirleri vardır. Manzum ve mensur eserleri vardır.

Manzum olanlar:

Gülistan

Minbernâme

Gevhernâme

Mensur Olanlar:

Budalanâme,

Kitâb-ı Miglate,

Vücûdnâme





PADİŞAH ŞAİRLER



FATİH SULTAN MEHMED ( AVNÎ )



II. BAYEZID ( ADLÎ )



II.MURAD ( MURADÎ )



CEM SULTAN ( KENDİ ADIYLA )



SİNAN PAŞA ( 15. Yüzyıl )

Edebiyatımızda süslü nesrin ilk temsilcisidir. Dini, ahlaki ve felsefi konuları ele almıştır. Tazarrunâme : Süslü nesrin ilk örneği olarak bilinir. Ayrıca Maarifnâme ve Tezkiretü’l-Evliya adlı eserleri de vardır.



AŞIKPAŞAZADE ( 15. Yüzyıl )

Şair Ahmed Paşa’nın torunudur. Tarih türünde eser vermiştir. Sade bir dili vardır. Tevârih-i Âl-i Osmânî ( Osmanlı Tarihi ): Sade nesrin bir örneğidir. Âşıkpaşazade Tarihi adıyla da bilinir.



MERCİMEK AHMED ( 15. Yüzyıl )

Kâbusnâme Tercümesi : Sade nesrin bir örneğidir. Farsçadan çevrilmiştir.



DEDE KORKUT HİKÂYELERİ

Destan geleneğinden halk hikâyeciliğine geçiş eseri olan Dede Korkut Hikâyeleri, bir önsöz ve on iki hikâyeden meydana gelir. On iki hikâyelik tam nüsha Dresten Kütüphanesi’n-de, altı hikâyelik eksik bir nüsha ise Vatikan Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. Eserler üze-rinde ilk defa ayrıntılı olarak Kilisli Muallim Rıfat, sonra da Orhan Şaik Gökyay ve Muhar-rem Ergin çalışmıştır.Hikâyelerde Oğuzların komşularıyla ilişkileri, aile ve toplum yapısı ve iç çekişmeler işlenmiştir. Bazı kahramanları olağanüstü özelliklere sahiptir. Bu yönüyle destanlara benzer. Hikâyeler nazım ve nesir karışımı yazılmıştır. Hikâyelerin dili sade ve akıcıdır. 15. yy Türkçesinin bütün özelliklerini yansıtmaktadır. Karşılıklı konuşmalar nazımla, betimleme ve öyküleme nesirle verilmektedir. Nesir kısmında seci, nazımda ise aliterasyon-lar çokça yer alır. Bazı kelimelerin söyleyişleri bugüne göre farklılık göstermektedir. Hikâyeler, Türk’ün öz benliğini yansıtmakta-dır. İdealizm vardır. Bu idealler ferdi değil, millidir. Hikayelerdeki en önemli özelliklerden biri kahramanlıktır. İslâmiyet’in etkisi vardır; ancak bağnaz bir inanış yoktur. Hikayelerde toplumda kadının önemli bir yerinin olduğunu görüyoruz. On iki hikâyede üslup ve yapılan benzetmelerin aynı olması bize bu hikâyelerin aynı ağızdan çıktığını göstermektedir. Eserde geçen ‘’Dede Korkut’’meçhul bir halk ozanıdır.
_________________
Şeytana uymak istemiyorum ama,İbnenin fikirleri hoşuma gidiyor.

[blackehrimen]

Harika bilgiler..
kendi milletini ve tarihini bilmeden karalayanlara "kapak" olsun..
paylaşım için teşekkürler
_________________
Ne Mutlu Türk'üm Diyene..!

[kanarya]

Sagol kardeşim.
Biz avrupalılardan geriyiz diyen insanlar bagırsaktan sallıyorun net delillleri.
Dahası var ekleyeceğim ama insanlar bunları bir hazmetsin ondan sonra,
_________________
Şeytana uymak istemiyorum ama,İbnenin fikirleri hoşuma gidiyor.

[sinarit]

Bir konuda ben ekleyeyim :14.YY da
Fransızlar kafalarını yıkamadıkları için peruk icat ettikleri(GERÇİ ŞİMDİDE K....LARINI YIKAMIYORLAR)
Büyük tuvaletlerini yapıp sokaga attıkları için şapka icat ettikleri (MİLLETİN KAFASI B..KLANMASIN DİYE)
yıkanmadıkları için pis kokmamak için parfüm icat ettikleri
daha neler neler.
Aşkolsun illa medeni olmak için gavurmu olacagız bumu medeniyet.
Yukarda sadık sıralamış dahada sıralayacak gerçek medeniyet bizim medeniyetimiz,müslüman TÜRK lerin medeniyeti.
Ya adamlar hela taşını bile bizden görüp yapmışlar.Daha şıçmayı bile bilmiyolar daha ne medeniyeti
_________________

R1150GS ADV

[goran]

Hacı literatür döktürmüşsün, helal olsun.
_________________
Nomad

[hakanhoca]

abi hayırdır tepeni mi attırdılar da ansiklopedik malumatı sayıp dökmüşsün.Sağlam araştırmışsın helel olsun.

[Toxinian]

[kanarya]

[XANDROS]

Türk İslam medeniyeti, evet. Ancak buradaki bilimadamlarının çoğu Arap. Yani etnisite vurgulamadan "İslam Medeniyeti" olarak tabir etmek daha doğru bence.

Diğer yandan, o zamanlar İslam medeniyeti bu kadar muhteşem iken ne acı ki yüzyıllar önce gerilemeye başladı ve bugün ne yazık ki herşeyin yüzyıllar önce sona erdiği bu noktadayız, bilim değil hala çarşaf türban konuşuyoruz. Asıl bunun sebebini düşünmekte fayda var.

Ortadoğu'dan İspanya'ya muhteşem bir imparatorluk kuran Arap-İslam medeniyeti bana kayıp kıta Atlantis'i çağrıştırıyor. Bilimde, felsefede, sanatta eski dünyanın bir numarası iken yokolan, tozu bile kalmayan bir uygarlık. Tartışılması gereken budur.
_________________
Honda CBR 1100XX "Super Blackbird"

[onlyrider]

Evet orta çağdaki arap alimlerinin avrupadan ileride olduğu bir gerçektir. Matematik arap alimleri sayesinde bugünkü durumuna gelmiştir. Avrupada ortaçağda kanalizasyon yokken herkesin çanaklara sıçıp penceresinden sokağa döktüğü de bir gerçektir. Diğer bir acı gerçekse ilimde zamanında o kadar ileri olmalarına karşın şu an arabistanda insanlar halen sokak ortasına sıçarak ihtiyaç gidermektedirler. Giydikleri etek de bunun rahatlığındandır, iç çamaşır bile kullanmamaktadırlar, her yer pislik içindedir. Üstelik fakir falan da değillerdir, binlerce hayvanı adak diye keserek etlerinden bir gram bile yemeden leşlerini çöplüklere atmaktadırlar. Yani arap halkı geriye doğru gelişmiş, batı medeniyetleriyse bokun içinden çıkıp ileriye doğru gitmiştir...
Benim hayran olduğum medeniyet ne avrupa medeniyetidir ne de arap medeniyetidir, atamızın işaret ettiği muasır medeniyettir.
Atatürk batı hayranı değildir, ancak batının medeniyetinin iyi yönlerini görebilmiş, halkını muasır medeniyet seviyesine çıkarmak için elinden geleni yapmıştır. Bu devrimleri hayata sokarken de aynen günümüzde olduğu gibi bir sürü arap hayranı, biz eskiden şöyledik böyledik diye övünen ama gerçekte bilimin çok uzağında olan, hilafet devleti isteyen bir kesimi karşısına almıştır. Onu gavurculukla, kafirlikle suçlayanlar da olmuştur ama o muasır medeniyet hedefinden vazgeçmemiştir.
Medeniyet bilimle doğru orantılıdır. Hindistan gibi bir ülkenin bile aya mekik gönderebildiği bir ortamda, sizin poponuzdaki donu diken dikiş makinesini bile gavurlar üretiyorsa, bindiğiniz arabadan, şu an yazı yazdığınız klavyeye kadar her şeyi sağdan soldan getiriyorsanız, orada kendinizi sorgulamanız lazım. Ya da boşverin hiç sorgulamayın, "biz osmanlı zamanın dünyaya şöyle hükmediyorduk..." şeklinde böbürlenmeye devam da edebilirsiniz...
_________________
I only ride my bike, the rest is bullshit...

[emrerd]

[kanarya]

Bak kardeşim tartışma ortamı yaratmaya çalışıyorsan bu yokum.

Yazdıkların cehalet kokuyor.

[onlyrider]

Gerçekler acıtınca böyle şahsıma yönelik sığ bir cevap geleceği belliydi. Bırakın bu islam ülkeleri hayranlığını artık. Arabistanla ilgili söylediklerim gerçektir çok yakınlarım bizzat şahit olmuşlardır. Sözde en müslüman geçinen bu ülkelerde bu çağda kol bilek kesen, kadınları taşlayarak öldüren, yüzlerine kezzap atan, cehalet içinde yüzen toplumlar bunlar. Bugün bizim bu halde olmamamızın tek sebebi Atatürk tür. Onun bir asır önce yaptığı devrimler sayesinde müslüman ülkeler içerisinde en ileriyiz ama önümüzde daha alınacak çok yol var. Ülkemizin aydınlanıp bilim yolunu tutabilmesi için, çocuklarımızın geleceği için, önce beyinlerin aydınlanması lazım...
_________________
I only ride my bike, the rest is bullshit...

[kanarya]